Van schilderijen van Rubens tot gedichten van Paul van Ostaijen. Verwonder je over meer dan 1000 ‘Topstukken in Vlaanderen’… en begin bij de gildebeker van Gaspard Lanoy in stadsmuseum De Hofstadt in Diest.
Twintig jaar geleden riep de Vlaamse overheid het ‘Topstukkendecreet’ in het leven om zeldzame en onmisbare objecten te beschermen. Het decreet zorgt er ook voor dat Topstukken niet zomaar naar het buitenland verdwijnen. Hoog tijd om ze te komen ontdekken!
Gildebeker
In stadsmuseum De Hofstadt ontdek je van 27 oktober tot en met 29 februari o.a. dit Topstuk: de gildebeker van de Sint-Sebastiaansgilde, gemaakt door Gaspard Lanoy in 1714. De beker werd nog maar in 2023 als Vlaams Topstuk erkend. Het is een uitzonderlijk voorbeeld van een 18e-eeuwse gildebeker. Het meeste gildezilver werd immers verplicht ingeleverd en verdween in de Franse Tijd. Het is ook één van de weinige stukken die bewaard werd uit het oeuvre van lokaal zilversmid Gaspard Lanoy uit Tienen.
Sint-Sebastiaansgilde
De Sint-Sebastiaansgilde bestaat al sinds 1388. Om lid te worden, bestaat er een eeuwenoud toetredingsritueel waarbij deze prachtige beker al 307 jaar een belangrijke functie vervult. Tijdens het ‘beker-drinken' moet een kandidaat-lid de beker gevuld met gildebier helemaal leeg drinken, staande op één been, terwijl hij zich in evenwicht houdt aan een antieke lantaarnpaal.
Een beetje vreemd denk je? De overlevering wil dat wijsheid en kennis zich verenigen in 'Geest-rijk' vocht. Het ledigen van de gildebeker staat daarom symbool voor het verwerven van de nodige maturiteit, wijsheid en loyauteit om een echt goed gildelid te worden. En waarom op één been? Zolang je de beker niet helemaal geledigd hebt, blijf je een wankel, onvolkomen iemand. Pas als de beker leeg is, sta je echt met de twee voeten op de grond en ben je een volwaardig lid, in volle zuster- of broederschap.
Ook dat gebruik werd erkend door de Topstukkenraad en is dus belangrijk Diesters immaterieel erfgoed. Kom jij dit bijzonder Topstuk ook bewonderen in stadsmuseum De Hofstadt?
- Waar? Stadsmuseum De Hofstadt, Grote Markt 1, 3290 Diest
- Wanneer? 27 oktober 2023 – 29 februari 2024
- Toegang gratis
Annunciatie
Ons ander Vlaams Topstuk, De Annunciatie van Hendrick Ter Brugghen, kan je tussen 31 oktober en 25 februari bewonderen op de tentoonstelling ‘Zeldzaam & Onmisbaar. Topstukken uit Vlaamse collecties’ in het Antwerpse MAS.
